Orodha ya Taasisi za Mikopo Tanzania – Zinazotambulika kisheria, Tanzania ina idadi kubwa ya taasisi za mikopo zinazotoa huduma mbalimbali za kifedha kwa watu binafsi, biashara ndogo na za kati (SMEs), na mashirika makubwa.
Taasisi hizi ni muhimu katika kukuza uchumi wa nchi kwa kuwezesha upatikanaji wa mitaji kwa ajili ya uwekezaji, biashara, na maendeleo.
Aina za Taasisi za Mikopo
Kuna aina kuu mbili za taasisi za mikopo Tanzania:
- Benki: Hizi ni pamoja na benki za kibiashara, benki za uwekezaji, na benki za maendeleo. Benki za kibiashara kama vile CRDB Bank, Stanbic Bank, na KCB Bank Tanzania hutoa huduma mbalimbali kama vile akaunti za akiba, mikopo, na huduma za malipo.
- Taasisi Ndogo za Fedha (MFIs): Hizi ni taasisi zinazotoa mikopo midogo kwa watu wenye kipato cha chini na biashara ndogo. MFIs zina jukumu muhimu katika kuwafikia watu ambao hawana uwezo wa kupata huduma za kifedha kutoka benki za kawaida.
Orodha ya Baadhi ya Taasisi za Mikopo Tanzania
Hii ni orodha ya baadhi ya taasisi za mikopo Tanzania:
| Jina la Taasisi | Aina ya Taasisi |
|---|---|
| CRDB Bank | Benki ya kibiashara |
| Stanbic Bank Tanzania | Benki ya kibiashara |
| KCB Bank Tanzania | Benki ya kibiashara |
| Akiba Commercial Bank | Benki ya kibiashara |
| NCBA Bank Tanzania | Benki ya kibiashara |
| Benki ya Baroda Tanzania | Benki ya kibiashara |
| Ecobank Tanzania | Benki ya kibiashara |
| Mkombozi Commercial Bank | Benki ya kibiashara |
| Canara Bank Tanzania Limited | Benki ya kibiashara |
| United Bank for Africa Tanzania Limited | Benki ya kibiashara |
| M-Pesa Limited | Kampuni ya simu |
| Honora Tanzania Mobile Solution Limited (Tigopesa) | Kampuni ya simu |
| Airtel Money Tanzania Limited (Airtel Money) | Kampuni ya simu |
| Viettel Ecommerce Limited (Halopesa) | Kampuni ya simu |
| TTCL Pesa Limited (T-Pesa) | Kampuni ya simu |
| Azam Pesa Tanzania Limited (AzamPesa) | Kampuni ya simu |
Ni muhimu kufahamu kuwa Benki Kuu ya Tanzania (BoT) inasimamia taasisi zote za fedha nchini. Hivi karibuni, BoT ilizifungia programu tumizi 69 za mikopo mtandaoni kwa kukiuka sheria na kanuni. Gavana wa BoT aliwataka wananchi kujiepusha na majukwaa hayo.
Aina za Taasisi za Mikopo Zilizotambulika Kisheria
A. Benki za Mikromali (Microfinance Banks – Tier II)
- Hizi ni benki maalum (non-deposit-taking) zinazoruhusiwa kutoa mikopo midogo kwa watu, vikundi, na biashara ndogo zilizoidhinishwa na BoT.
- Kunatolewa leseni rasmi; hadi Februari 2025, zaidi ya taasisi 2,450 za daraja hili zilikuwa zimeruhusiwa kufanya kazi.
B. Benki za Kibiashara (Licensed Commercial Banks)
- Hizi ni benki kamili zilizopewa kibali na Bot kutoa huduma za fedha, pamoja na mikopo. Miongoni mwa benki zinazojulikana:
- FINCA Microfinance Bank, Selcom Microfinance Bank, VisionFund Tanzania Microfinance Bank, na Yetu Microfinance.
- Akiba Commercial Bank ni benki ya biashara yenye mtazamo wa kutoa mikopo hata kwa wateja maskini..
- Mwanga Hakika Bank, iliyoanzishwa kupitia muungano wa benki ndogo za mikromali, pia inaruhusiwa kisheria.
C. Benki za Maendeleo / Mikopo Maalum
- DFI yenye lengo la maendeleo ya sekta fulani:
- TIB Development Bank (Tanzania Investment Bank) – inasimamiwa na BoT.
- First Housing Finance (Tanzania) Limited – benki ya mikopo ya makazi (mortgage) ilioidhinishwa.
D. Vyama vya Ushirika vya Akiba na Mikopo (SACCOS)
-
Vinadhibitiwa chini ya Sheria ya Huduma Ndogo za Fedha (Sura 407) na Kanuni za 2019. Zinahitaji leseni ya BoT au mamlaka husika kufanya kazi.
E. Mfuko wa Serikali au Taasisi za Msaada kwa Wajasiriamali
- Mfano: SidO (Small Industries Development Organization) hutoa mikopo kwa wajasiriamali hadi TZS 2.5 – 6 milioni kupitia NEDF na RRF.
- AGITF (Mfuko wa Pembejeo wa Taifa) hutoa mikopo ya pembejeo za kilimo kwa masharti maalum kama riba na muda wa marejesho.
Mfumo wa Udhibiti na Usimamizi
- BoT inatoa leseni, inawasimamia, na kwa sasa inaongeza upatikanaji wa msaada wa kujisimamia kupitia TAMFI na TAMIU kama Self-Regulatory Organizations kwa taasisi za daraja la II.
- Mfumo wa kisheria unafuata Sheria ya Mikromo fedha ya 2018, na kanuni zilizopitishwa mwaka 2019 kwa SACCOS.
Jinsi ya kuchagua Taasisi ya Mkopo
Wakati wa kuchagua taasisi ya mkopo, ni muhimu kuzingatia mambo yafuatayo:
- Aina ya mkopo: Hakikisha kuwa taasisi inatoa aina ya mkopo unaohitaji.
- Masharti ya mkopo: Linganisha viwango vya riba, ada, na muda wa ulipaji kutoka taasisi mbalimbali.
- Sifa ya taasisi: Fanya utafiti ili kuhakikisha kuwa taasisi ina sifa nzuri na inatoa huduma bora kwa wateja.
- Leseni: Hakikisha kuwa taasisi ina leseni kutoka Benki Kuu ya Tanzania. Unaweza kupata orodha ya taasisi zilizoidhinishwa kwenye tovuti ya BoT.
Kwa kuzingatia mambo haya, unaweza kuchagua taasisi ya mkopo ambayo itakusaidia kufikia malengo yako ya kifedha. https://www.bot.go.tz/BankSupervision/Institutions?lang=sw